مفهوم شناسی تطبیقی-تحلیلی «رسول» و «نبیّ» در لغت و روایات اهل بیت (علیهم السلام)

  چکیده «رسول» و «نبیّ» از واژگان کلیدی و پربسامد قرآن­اند که در آیات کریمه گاه در کنار هم و گاه جداگانه به کار رفته­اند. اینکه این دو واژه مترادف­اند یا معنایی متفاوت دارند؟ دیدگاه­های گوناگونی در میان مفسّران مطرح شده است. از جمله آنها نظریّه­ تفسیری اهل­بیت علیهم السلام  است که با برخورداری از پشتوانه زبان­شناختی و نگاه واقع­گرایانه، معنای بدیع و متمایزی را درباره این دو واژه قرآنی ارائه نموده است. در تفسیر روایی اهل­بیت علیهم السلام  مفهوم «نبیّ» و «رسول» اخصّ از معنای لغوی و رابطه آن دو واژه، «عامّ» و «خاصّ» مطلق است. در نظریه تفسیری عترت، نبوّت تقدّم رتبی بر رسالت و از جهت شرافت، بعد از جایگاه رسالت قرار دارد. ثمره تفسیری این نظریه آن است که واژه «نبیّ» در آیاتی که قرینه­ای بر مأموریت پیام­ رسانی وی ذکر نشده، متفاوت با «رسول» معنا می­شود. پژوهش لغوی و نسبت­سنجی «رسول» و «نبیّ» پیش­نیاز فهم دیدگاه تفسیری اهل­بیت علیهم السلام  درباره این دو واژه است که این نوشتار به واکاوی آن می­پردازد.